Pandemia COVID-19 mocno skomplikowała negocjacje budżetowe Unii Europejskiej, które mają ustalić priorytety i limity wydatków na lata 2021-2027. Szef Komitetu Regionów, organu doradczego reprezentującego stanowisko samorządów lokalnych UE, apeluje o zawarcie konsensu maksymalnie do czerwca. Według najnowszych założeń, kolejny budżet UE będzie powiązany z tzw. Funduszem Ożywienia, którego wartość wyniesie nawet 540 mld euro.
„Potrzebujemy porozumienia w sprawie budżetu do czerwca, jeśli chcemy chronić obywateli i uruchomić ponownie gospodarkę […]. Musimy działać solidarnie, tylko razem możemy wygrać tę bitwę” – podkreślił Aposotolos Cicikostas, przewodniczący Komitetu Regionów w przesłanym PAP oświadczeniu.
Unijny liderzy zgodzili się na wdrożenie mechanizmu odbudowy unijnej gospodarki. W maju mają rozpocząć się rozmowy na temat utworzenia tzw. Funduszu Ożywienia, który byłby instrumentem wsparcia dla pracowników, przedsiębiorstw i państw członkowskich. Ma być skierowany do najbardziej dotkniętych przez kryzys branż i regionów Europy, a jego budżet wyniesie 540 mld euro.
Zmiany w założeniach budżetowych
Obecnie trwające negocjacje nad wypracowaniem wspólnotowego budżetu należą do najtrudniejszych w historii. Z członkostwa w Unii zrezygnowała Wielka Brytania, której składka wynosiła niemal 9 mld euro. Wiele krajów naciska na zupełnie nową strukturę budżetu i zmniejszenie wydatków na rolnictwo i politykę spójności, czemu zdecydowanie sprzeciwia się Polska. Wybuch pandemii COVID-19 dodatkowo zmienił gospodarczy krajobraz i przyczynił się do zmian w przyjętych wcześniej pozycjach negocjacyjnych krajów unijnych. Rozprzestrzenianie się koronawirusa wymusiło również na Komisji Europejskiej aktualizację pierwotnego projektu dotyczącego kolejnych Wieloletnich Ram Finansowych.
Zdaniem szefowej KE, siła budżetu „musi zostać zwiększona, aby móc wygenerować niezbędne inwestycje w całej Unii Europejskiej”. Źródłem tego mają być środki własne, w tym nowe rozwiązania fiskalne, takie jak podatek internetowy. Do unijnych priorytetów w kolejnej perspektywie budżetowej z pewnością w większej niż dotychczas skali dołączy kwestia ochrony zdrowia i uruchomienie mechanizmów kryzysowych w tej dziedzinie. Jednocześnie von der Leyen podkreśliła, iż w toczącej się dyskusji niezbędne będzie znalezienie równowagi pomiędzy dotacjami a instrumentami zwrotnymi, np. pożyczkami.
Koronawirus a negocjacje
Przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel przyznał, że nie jest optymistą, jeśli chodzi o szybkie wypracowanie kompromisu w kwestii kolejnego budżetu UE. Recesja może wpłynąć na możliwości finansowe całej Wspólnoty i na dalsze zacieśnianie współpracy pomiędzy krajami strefy euro. Jednocześnie może dojść do ukierunkowania większej ilości środków do tych regionów, które zostały uderzone przez kryzys bardziej niż inne, przez co dystrybucja budżetu nie będzie symetryczna jak dotychczas.
Również Parlament Europejski wyraził swoje oczekiwania wobec toczących się negocjacji. Europosłowie domagają się solidniejszych i ambitniejszych Wieloletnich Ram Finansowych, które zapewniałyby ciągłość głównych polityk UE, takich jak polityka regionalna i rolna. W ich opinii ramy finansowe powinny także uwzględniać wyzwania dla silnej i zrównoważonej Europy, a jednocześnie przyczyniać się do promowania pokoju, demokracji, praworządności, praw człowieka, równości płci oraz wspierać walkę ze zmianami klimatu.
Brak komentarzy