Od 2022 r. weszły w życie zmiany podatkowe związane z Polskim Ładem, które dotkną zarówno pracowników, jak i pracodawców. Dla właścicieli firm oznaczają one wyższe obciążenia finansowe, a dla specjalistów, którzy nie kwalifikują się do ulgi dla klasy średniej – niższe wynagrodzenia. Powodem tych perturbacji jest wprowadzenie zmian w sposobie naliczania i rozliczania składki zdrowotnej. Przedsiębiorcy mają jednak szansę na zminimalizowanie wyższych obciążeń finansowych dzięki oszczędnościom płynącym chociażby z weryfikacji składki wypadkowej.
Od nowego roku osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, jak i przedsiębiorcy, tracą prawo do odliczenia od podatku składki zdrowotnej. Co więcej, nie będzie ona także uwzględniana w kosztach uzyskania przychodu. Zgodnie z Polskim Ładem wysokość składki dla przedsiębiorców będzie uzależniona od dochodu (lub przychodu) uzyskiwanego z tytułu prowadzonej działalności. Ta zmiana najbardziej uderzy w osoby prowadzące działalność gospodarczą. Zamiast stałego miesięcznego ryczałtu w wysokości 380 zł będą płacić znacznie więcej.
Najważniejsze zasady ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej (i samej składki), wprowadzone przez Polski Ład, przedstawia tabela poniżej.
| Rodzaj działalności/ forma opodatkowania | Stopa procentowa składki zdrowotnej | Podstawa wymiaru składki zdrowotnej | Kwota składki zdrowotnej |
| Skala podatkowa* | 9% | Dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy – jako kwota przychodów pomniejszona o koszty uzyskania przychodów i kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów)** | Ustalana od indywidualnej podstawy jej wymiaru (kwoty dochodu z działalności gospodarczej) |
| Podatek liniowy* | 4,9% | ||
| Podatek z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box)* | 4,9% | ||
| Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych | 9% | 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia***, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego, nie przekroczyły kwoty 60 000 zł
100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły kwotę 60 000 zł, a nie przekroczyły kwoty 300 000 zł 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły kwotę 300 000 zł. |
Ustalana od kwoty (lub odpowiedniego odsetka) przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z IV kwartału 2021 r. w sektorze przedsiębiorstw (6220,80 zł) |
| Karta podatkowa | 9% | Minimalne wynagrodzenie w danym roku (3010 zł w 2022 r.) | 270,90 zł |
* Kwota składki dla osób prowadzących działalność gospodarczą nie może być niższa niż 9%:
– minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego (w 2022 r. – kwota 270,90 zł);
– iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru (w 2022 r. dla pełnego roku składkowego – kwota 3 250,80 zł).
** W przypadku ponoszenia straty, podstawę wymiaru składki stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego 1 stycznia roku składkowego (w 2022 r. wysokość składki w miesiącach, w którym przedsiębiorca będzie ponosić stratę albo kwota dochodu nie przekroczy kwoty 3010 zł, wyniesie 270,90 zł).
*** Kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Minimalizowanie kosztów w małych podmiotach
W obliczu rosnących obciążeń finansowych przedsiębiorcy szukają możliwości zminimalizowania kosztów. Dlatego część z nich decyduje się na zmianę formy prowadzenia działalności pozarolniczej, np. przekształcając ją w spółkę z o.o. Kodeks spółek handlowych dopuszcza takie przekształcenie wyłącznie na jednoosobową spółkę kapitałową. W rzeczywistości będzie ona stanowić inną formę prowadzenia własnej firmy. Za osobę prowadzącą działalność pozarolniczą uznaje się dla celów składkowych także jedynego wspólnika spółki z o.o.
Po dokonaniu przekształcenia z działalności gospodarczej osoby fizycznej na jednoosobową spółkę z o.o nowa firma może zmienić status na wieloosobową. Wtedy udziałowcy nowego podmiotu – wieloosobowej spółki z o.o. – nie będą już podlegać żadnym obciążeniom z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Należy jednak pamiętać, że prowadzenie spółki wiąże się z większą ilością formalności, co przełoży się na wyższe koszty obsługi księgowej czy organizacyjno-prawnej. Dlatego przedsiębiorcy powinni dokonać kalkulacji zysków i strat przed podjęciem decyzji o przekształceniu formy działalności.
Minimalizowanie kosztów w dużych podmiotach
Z kolei średnie i duże firmy stoją przed koniecznością nie tylko zapłaty wyższych podatków, ale również sprostania oczekiwaniom wyższych wynagrodzeń, za co odpowiadają dwa czynniki. Pierwszym z nich są wspomniane zmiany w składce zdrowotnej, które dla osób niekwalifikujących się do ulgi dla kasy średniej mogą powodować zmniejszenie wynagrodzenia netto. Drugim czynnikiem jest rosnąca inflacja wpływająca na wzrost cen, co przekłada się na wyższe koszty życia. W przypadku przedsiębiorców mierzących się z takimi wyzwaniami szansą na zminimalizowanie wzrostu kosztów pracy jest weryfikacja obszaru składki wypadkowej.
Każdy pracodawca zatrudniający co najmniej 10 pracowników odprowadza indywidualnie ustaloną składkę, na wysokość której wpływa jego profil działalności, liczba zatrudnionych, dotychczasowa wypadkowość oraz panujące w zakładzie warunki zagrożenia. Oszczędności płynące z tytułu składki wypadkowej mogą wynieść nawet 3 proc. rocznej masy wynagrodzeń. Przedsiębiorca ma możliwość zarówno odzyskania nadpłat aż do 5 lat wstecz, jak i obniżenia składki w przyszłych okresach składkowych.
Częstym powodem zawyżenia zobowiązań z tytułu składki wypadkowej są nieprawidłowe dane przekazane w informacji ZUS IWA, na przykład dotyczące liczby wypadków czy liczby osób ubezpieczonych. Przedsiębiorcy mają czas do 31 stycznia na złożenie informacji, która posłuży ustaleniu obowiązującej ich składki wypadkowej na okres od kwietnia 2022 do marca 2023 roku. Jest więc to dobry moment na sprawdzenie i aktualizację przekazywanych danych.
Innym sposobem na znaczne obniżenie zobowiązań do ZUS jest minimalizacja warunków zagrożenia w przedsiębiorstwie, gdyż to one mają największy wpływ na wysokość opłat z tytułu składki wypadkowej. Minimalizacja czynników zagrożenia i zadbanie o prawidłową ocenę środowiska pracy może przełożyć się na zmniejszenie stopy procentowej składki wypadkowej w kolejnym okresie rozliczeniowym.
Brak komentarzy